Quy định về trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe tại dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe là một bước triển khai thi hành Luật TTATGT có hiệu lực thi hành từ 1/1/2025.
Theo đó điểm của giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bao gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Dữ liệu về điểm trừ giấy phép lái xe của người vi phạm sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm giấy phép lái xe biết.
Giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm. Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người có giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo giấy phép lái xe đó. Sau thời hạn ít nhất là 06 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo tài liệu của Bộ Giao thông vận tải do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Giấy phép lái xe sau khi đổi, cấp lại, nâng hạng được giữ nguyên số điểm của giấy phép lái xe trước khi đổi, cấp lại, nâng hạng.
Tại dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe đã quy định việc trừ điểm giấy phép lái xe không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên, hành vi vi phạm đã bị trừ điểm giấy phép lái xe thì không áp dụng hình thức xử phạt tước quyền sử dụng giấy phép lái xe.
Đối với nội dung mức trừ điểm Giấy phép lái xe, dự thảo Nghị định quy định 189 hành vi, nhóm hành vi bị trừ điểm Giấy phép lái xe. Trong đó, 28 hành vi, nhóm hành vi bị trừ 12 điểm (trừ tuyệt đối số điểm). Những hành vi, nhóm hành vi bị trừ 12 điểm gồm:
(1). Điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80 miligam/100 mililít máu hoặc vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở;
(2) Điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy;
(3) Điều khiển xe chở hàng vượt trọng tải cho phép tham gia giao thông được ghi trong Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe trên 150%;
(4) Đua xe trái phép, lạng lách, đánh võng;
(5) Điều khiển xe chạy quá tốc độ trên 35km/h...
Đây là những hành vi vi phạm có tính chất cố ý, nguy hiểm, nguy cơ cao gây tai nạn giao thông, hủy hoại công trình giao thông, cần phải được ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm để thể hiện tính răn đe của pháp luật.
Dữ liệu về điểm, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe được lưu trữ trong Hệ thống cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông và trừ điểm giấy phép lái xe; việc trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe được tự động thực hiện trên hệ thống cơ sở dữ liệu. Hiện nay, lực lượng CSGT đã và đang thực hiện việc kiểm soát, tạm giữ, tước giấy phép lái xe trên môi trường điện tử qua ứng dụng quốc gia VNeID.
Việc quy định trừ điểm giấy phép lái xe vừa có tính chất răn đe vừa có tính chất giáo dục, động viên về việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, mỗi lần bị trừ điểm như là "tiếng chuông" cảnh báo giúp người lái xe chấp hành pháp luật tốt hơn.
Giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm, người lái xe tiếp tục được điều khiển phương tiện tham gia giao thông, không ảnh hưởng đến hoạt động tham gia giao thông, hoạt động sản xuất kinh doanh, đời sống của người dân. Qua đó bảo đảm tính nhân văn, nhân đạo của pháp luật Việt Nam và quyền của công dân được quy định trong Hiến pháp; đáp ứng yêu cầu thực tiễn, ứng dụng chuyển đổi số trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông trong tình hình hiện nay.
Quy định này đã tiếp thu kinh nghiệm quản lý an toàn giao thông của các nước tiên tiến trên thế giới, qua đó quản lý người lái xe trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, cho đến quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe, việc vi phạm tái phạm, từ đó sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của người lái xe.
Người dân, cơ quan, tổ chức có thể tham gia đóng góp ý kiến xây dựng Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đọc dự thảo tại:
(1) Cổng Thông tin điện tử Chính phủ: https://chinhphu.vn/du-thao-vbqppl/du-thao-nghi-dinh-quy-dinh-xu-phat-vi-pham-hanh-chinh-ve-trat-tu-an-toan-giao-thong-trong-linh-v-6743
(2) Cổng Thông tin điện tử Bộ Công an: https://bocongan.gov.vn/pbgdpl/van-ban-du-thao/du-thao-nghi-dinh-quy-dinh-xu-phat-vi-pham-hanh-chinh-ve-trat-tu-an-toan-giao-thong-trong-linh-vuc-giao-thong-duong-bo-tru-diem-phuc-hoi-diem-giay-phep-lai-xe-471.html
(3) Trang Thông tin điện tử Cục CSGT: https://www.csgt.vn/vanbanphapluat/267/Du-thao-Nghi-dinh-xu-phat-vi-pham-hanh-chinh-trong-linh-vuc-giao-thong-duong-bo.html