1. Phân tích các mối quan hệ giữa nền kinh tế và sự phát triển của TDTT được xây dựng xung quanh ba vấn đề chính: tài trợ cho thể thao, thể thao và quản lý kinh tế để tạo ra các thủ tục hợp tác kinh tế trong thị trường duy nhất của ngành công nghiệp thể thao, tương tác giữa thị trường và ngành công nghiệp thể thao.

Vấn đề tài chính cần thiết để phân tích là: Ngân sách nhà nước (NSNN) và địa phương, xổ số thể thao, nguồn vốn quốc gia khác, các nhà tài trợ, doanh thu từ các sự kiện thể thao... cho sự phát triển nền TDTT.

Hoạt động quản lý kinh tế kết hợp với việc sử dụng hiệu quả nhất (theo quy định) tổ chức thể thao nhằm tăng thu nhập, hạch toán, phát triển các yêu cầu đối với hệ thống thuế, các quy tắc chi phí tối ưu cho sự kiện thể thao, cách để tăng sự đóng góp của tình nguyện viên, phân tích tiền công vận động viên chuyên nghiệp, điều kiện làm việc của họ…

Tương tác của thị trường và ngành công nghiệp thể thao khác, các môn thể thao, các dịch vụ thể thao đại diện cho một loạt các hoạt động kinh tế liên quan đến tiêu thụ sản phẩm của TDTT, tạo ra một nhu cầu thị trường đối với hàng hóa và dịch vụ thể thao, phục vụ như là một chuyên ngành và không chuyên sản xuất... TDTT đòi hỏi việc tạo ra một mạng lưới các phòng tập, cơ sở thể thao và do đó tham gia vào thị trường xây dựng công trình thể thao. Duy trì tập thể dục, hồi phục, điều trị trong trường hợp chấn thương... đòi hỏi sự tham của thị trường thực phẩm thể thao, dược phẩm. Sự cạnh tranh giữa các môn thể thao trên thị trường tạo tạo phạm vi hoạt động cho các phương tiện truyền thông , từ đó tạo điều kiện cho hoạt động của các nhà tài trợ...

2. Kinh tế thể thao có thể được biểu diễn dưới dạng ba thành phần: Kinh tế vĩ mô; trung mô và kinh tế vi mô.

Các vấn đề liên quan đến kinh tế vĩ mô là việc đóng góp của kinh tế TDTT trong nền kinh tế quốc gia, nghiên cứu về công cụ kinh tế được sử dụng trong các chính sách thể thao của nhà nước, ảnh hưởng của các sự kiện thể thao lớn đối với nền kinh tế (Thế vận hội Olympic, giải vô địch thế giới các môn thể thao khác nhau...), quy hoạch xây dựng thể thao và cơ sở thể thao, một loạt các liên kết nghiên cứu giữa các lĩnh vực tài chính và thể thao...

Kinh tế trung mô (giữa vi mô ở phạm vi hộ gia đình và vĩ mô trong phạm vi vùng, phạm vi quốc gia) đã nghiên cứu sự phát triển không đồng đều các môn thể thao khác nhau trên cơ sở phân tích kinh tế chi tiết về các chức năng của mỗi người, của thị trường thể thao khác nhau (khu vực...), cũng như các ngành công nghiệp sản xuất hàng thể thao.

Kinh tế vi mô bao gồm việc phân tích các hoạt động kinh tế của thành phố trong lĩnh vực TDTT, quản lý kinh tế của các tổ chức thể thao khác nhau, các vận động viên và tình trạng kinh tế...

3. Quốc tế hóa: được thể hiện trong ba khía cạnh chính: Khái niệm, định tính và định lượng.

Khía cạnh khái niệm: Kinh tế TDTT mặc dù nhỏ, nhưng là một lĩnh vực năng động của kinh tế học. Kinh tế TDTT như một ngành học trong các chương trình của các tổ chức giáo dục chuyên nghiệp cao ở nhiều nước.

Khía cạnh chất lượng của việc quốc tế hóa: Kinh tế TDTT luôn kết hợp với sự phát triển năng động của nền kinh tế ở khu vực đó. Một biểu hiện quan trọng của quá trình này là việc quốc tế hóa vốn (gia tăng liên tục về số lượng các công ty không có mối quan hệ trực tiếp tới các môn thể thao mà tài trợ cho các cuộc thi quốc tế lớn), việc quốc tế hóa thị trường hàng thể thao, bao gồm cả việc tạo ra các công ty đa quốc gia sản xuất của họ, các vận động viên quốc tế hóa chơi cho đội bóng ở các nước khác…

Khía cạnh định lượng của việc quốc tế hóa nền kinh tế TDTT được thể hiện ở sự đóng góp cho nền kinh tế quốc gia hoặc quốc tế. Theo ước tính sơ bộ, tỷ trọng đóng góp của kinh tế TDTT cho GDP của các nước đang phát triển là 1-2%. Thị trường toàn cầu đối với hàng hóa thể thao là 2,0-2,5; thương mại quốc tế.

4. Kinh tế TDTT là một ngành khoa học, cho đến gần đây, chủ yếu là phát triển trong khuôn khổ kinh tế ứng dụng. Các chuyên gia sử dụng các khái niệm, phương pháp nghiên cứu, thống kê... vay mượn từ kinh tế chính trị, phân tích kinh tế... áp dụng chúng để nghiên cứu sự tương tác giữa kinh tế và thể thao.

Cho đến nay, nỗ lực để đạt được mức độ lý thuyết kinh tế riêng trong lĩnh vực kinh tế TDTT có rất ít ngoại lệ. Có tiền lệ dựa trên các khái niệm và phương pháp của các khoa học khác kinh tế chính trị, quản trị tổ chức, kinh tế lao động... không dẫn đến một lý thuyết mới hoặc phương pháp ban đầu của nghiên cứu cho đến thời điểm hiện nay.

Hai lĩnh vực kinh tế và thể thao mang tính liên ngành, nó nằm trong mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau. Cách xây dựng tốt nhất để phát triển kinh tế TDTT là một ngành khoa học trong thế kỷ XXI nên xem xét xu hướng mở rộng và tăng cường giao tiếp liên ngành, với các nhà kinh tế nghiên cứu chung, các nhà sử học, nhà xã hội học, luật sư, nhà khoa học chính trị và đại diện của các ngành khoa học khác. Định hướng cho sự tiến bộ trong kinh tế TDTT nên thành lập và phát triển một địa chỉ liên lạc sáng tạo năng động giữa các nhà khoa học và các học viên - giáo viên giáo dục thể chất, huấn luyện viên, quản lý...

Nhận xét: Tổ chức và quản lý hiệu quả hoạt động của mình đã sở hữu thông tin về ảnh hưởng của yếu tố môi trường, với cả mục tiêu kinh tế và mục tiêu văn hóa xã hội. Phân tích kinh tế có thể xác định một số biến có ảnh hưởng đến nhu cầu của đại diện của nhiều nhóm nhân khẩu học trong xã hội cho môn thể thao cụ thể và các cơ sở thể thao. Kết quả phân tích này, đặc biệt gắn với đặc trưng cụ thể của yếu tố vùng, miền, khu vực, xu hướng chính là tốc độ nhanh nhất của sự phát triển của thể thao trong các thành phố lớn và các khu vực ưu tiên phát triển kinh tế.

Tài liệu tham khảo:

1.         Nguyễn Văn Công (2006), Nguyên lý kinh tế học vĩ mô, Nxb Lao động, Hà Nội.

2.         Vũ Kim Dũng (2006), Giáo trình Nguyên lý kinh tế học vi mô, Nxb Thống kê, Hà Nội.

3.         Nguyễn Hồng Sơn (2013), Sự can thiệp của Chính phủ vào TDTT nhìn từ góc độ Kinh tế học, Tạp chí khoa học Đào tạo và Huấn luyện thể thao, số 3, tr 7-10.

 

Đặng Đức Hoàn

Nhóm NCM-Trung tâm GDTC&TT